بی‌شک میلگرد یکی از مهم‌ترین مصالح صنعت عمران محسوب می‌شود این محصول پایه اصلی سازه‌های امروزی است و بدون وجود میلگرد، پیشرفت ساخت و ساز به شکل امروزی غیرممکن است. امروزه میلگردها به دو شکل ترمکس (Thermex) و تی ام تی (TMT) تولید می‌شود. می‌توان گفت تمامی میلگردهای فولادی ترمکس در دسته میلگردهای TMT نیز قرار می‌گیرد. اما میلگردهایی که به صورت تی ام تی تولید می‌شود، نمی‌توانند در دسته میلگردهای ترمکس قرار بگیرند. در ادامه به بررسی این دو میلگرد خواهیم پرداخت.
میلگرد ترمکس چیست؟
ترمکس (Thermex) ، یکی از روش‌های تولید میلگرد آجدار است که در آن سطح میلگرد به ساختاری سخت تبدیل می‌شود؛ اما سطح داخلی آن همچنان منعطف است. این میلگرد از نظر کیفیت، جوش پذیری، استحکام و ضریب کشش بالاتری نسبت به میلگرد TMT دارد. میلگرد ترمکس مقاومت حرارتی بیشتری را به ویژه در هنگام آتش سوزی نشان داده است. این امر باعث افزایش کیفیت و ایمن نگه داشتن کل سازه می‌شود. به همین دلیل است که میله های TMX به عنوان یکی دیگر از فولادهای با کیفیت بالا شناخته می شوند.
فرآیند تولید میلگرد ترمکس
در روش ترمکس، میلگردهایی با مقاومت بالا تولید می‌شود و طی فرایند آن در مرحله سرد کردن ناگهانی، میلگرد داغ با کمک آب سرد می‌شود و کیفیت آن بهبود می‌یابد. فرآیند تولید میلگرد ترمکس به شرح زیر است:
مرحله اول:
در فرآیند نورد گرم، میلگرد با دمای 950 تا 1050 سانتی‌گراد، خارج می‌شود، این میلگرد در محفظه سردسازی قرار داده می‌شود تا به واسطه آب سرد، دمایش کاهش یابد. در فرآیند سردسازی، سیستم آبی به گونه‌ای طراحی شده است که صرفا بتواند سطح میلگرد را سرد نموده و درون آن گرم بماند.
در نتیجه این فرآیند، ساختار کریستالی سطح میلگرد دچار تغییر شده و مقاومت بالایی در مقابل شکستن پیدا می‌کند. ناگفته نماند که قسمت داخلی میلگرد آجدار همچنان نرم و منعطف باقی می‌ماند. طی فرآیند خنک سازی، قطعه فولادی به میلگرد بسیار مقاوم تبدیل می‌شود.
مرحله دوم:
پس از اینکه میلگرد از محفظه سرد خارج شد، در مجاورت هوا قرار می‌گیرد تا مجدد خنک شود. در این مرحله میلگرد ساختار کریستالی سخت خود را از دست می‌دهد و ساختاری جدید بدست می‌آورد. در این مرحله میلگرد به نقطه تسلیم بالا، چکش‌خواری بالا و نقطه جوش مناسب دست پیدا می‌کند.
طی انجام دو مرحله فوق، میلگرد ترمکس ساختارهای جدیدی بدست می‌آورد. سطح بیرونی آن عاری از هر گونه نقص است و به دلیل برخورداری از مقاومت بالا به خوبی می‌تواند فشار را تحمل نماید. میلگرد ترمکس بیشترین میزان انعطاف پذیری در حین مقاومت زیاد را دارد و مهم‌ترین کاربرد آن در نواحی زلزله خیز است.
خواص فیزیکی میلگرد ترمکس یا ترمومکانیکی
خواص فیزیکی میلگرد ترمکس در جدول زیر ذکر شده است:
| استحکام تسلیم: | حداقل 500 نیوتون |
| نسبت تنش: | 1/12 |
| حداقل درصد ازدیاد طول: | 16 درصد |
| سختی در جداره: | بیش از 260 ویکرز |
| سختی در مرکز: | بین 150 تا 160 ویکرز |
میلگرد تی ام تی (TMT) چیست؟
تی ام تی (TMT) روشی دیگر برای تولید انواع میلگرد است و شامل عملیات مکانیکی- حرارتی است. این روش از طریق فرایند تمپرینگ و کوئنچنیگ انجام می‌شود. در روش تی ام تی، سطح خارجی میلگرد سریع‌تر از سطح داخلی خنک می‌شود و سطح داخلی از میزان انعطاف‌پذیری بیشتری برخوردار است. این میلگرد در سال 1980 در هند معرفی شد و برای ساخت سازه هایی مانند پل، سد، ساختمان، پل هایی و غیره استفاده می شود. این میلگرد در اندازه‌های 8 تا 40 میلی‌متر تولید می‌شوند.
ترکیبات شیمیایی میلگرد تی ام تی
ترکیبات شیمیایی میلگرد تی ام تی در جدول زیر ذکر شده است:
| نوع استاندارد | نوع ماده شیمیایی | میلگرد TMT |
| 0.30 | کربن (حداکثر درصد) | 0.25 تا 0.30 |
| 0.5 تا 1.2 | منگنز (%) | 0.5 تا 0.8 |
| مطابق IS: 1786/85 | گوگرد و فسفر | مطابق استاندارد IS: 1786/85 |
مزایای استفاده از میلگرد تی ام تی (TMT)
از مزایای میلگرد تی ام تی می‌توان به موارد زیر اشاره نمود:
– بدون تغییر شکل سطح
– ظرفیت باربری بهتر
– میله های TMT انعطاف پذیر هستند و فضای بیشتری را برای طراحی زیبایی شناختی سازه فراهم می‌کند.
– میله‌های TMT دارای ایرادات سطحی ناچیزی هستند که آن را در برابر خوردگی مقاوم می‌کند.
– آج روی میلگردهای TMT به خوبی به بتن یا سیمان می‌چسبد.
تفاوت میلگرد ترمکس با میلگرد TMT
میلگرد ترمکس و میلگرد TMT دارای تفاوت‌های بسیاری است که در جدول یر ذکر شده است:
| میلگرد ترمکس thermex rebar | میلگرد TMT |
| خواص جوشکاری مطلوب | ترجیحاً از آن اجتناب شود زیرا اتصالات جوشی ضعیف هستند |
| استحکام بیشتر | استحکام بیشتر در کشش، خمش، برش |
| مقاومت بالا در مقابل دمای بالا و آتش‌سوزی | از دست دادن قدرت در اثر افزایش دما |
| گران‌تر | ارزان‌تر |
همانطور که در جدول فوق مشاهده می‌شود، میلگرد ترمکس گزینه مناسب‌تری برای جشکاری است. چرا که از استحکام جوش بالایی نسبت به میلگرد تی ام تی برخوردار بوده و با افزایش استحکام اتصالات، سبب افزایش استحکام سازه می‌شود.
به عنوان مثال میلگرد نیشابور به روش ترمکس تولید می شود به همین دلیل میلگردهایی با مقاومت بالا تولید می گردد. این میلگرد در کشورهای اطراف برای صادرات نیز طرفداران زیادی دارد
برای استعلام قیمت میلگرد نیشابور و قیمت میلگرد صادراتی کلیک کنید .
از همراهی شما در این مقاله از مشهد فولاد توس متشکریم. در صورت وجود هر گونه سوال و ابهام در مورد این مقاله می‌توانید از طریق درج کامنت با ما در تماس باشید. همچنین برای خرید محصولات مورد نظر خود، مانند انواع میلگرد آجدار و ساده کافی است با کارشناسان فروش ما تماس بگیرید.
