میلگرد تقویتی از شمش‌های فولادی طی فرآیند نورد گرم ساخته می‌شود که از مقاومت کششی بسیار بالایی برخوردار است و تا 180 درجه خم می‌شود و در قسمت‌های مختلفی از سازه به کار می‌رود. میلگرد تقویتی یا میلگرد آرماتور یک نوع میلگرد است که برای تقویت بتن در ساختمان‌ها و پل‌ها استفاده می‌شود. این نوع میلگرد از فولاد با کیفیت بالا تولید می‌شود و به طور معمول در قطرهای 6 تا 50 میلیمتر و با طول‌های مختلف تهیه می‌شود. میلگرد تقویتی در ساختمان‌ها به منظور تقویت بتن استفاده می‌شود. در واقع، بتن به تنهایی قادر به تحمل تنش‌های فشاری بالا نیست و به همین دلیل از میلگرد تقویتی برای افزایش مقاومت بتن در برابر تنش‌های کششی و خمشی استفاده می‌شود.
میلگرد تقویتی چیست؟ (Reinforcing bar)
میلگرد تقویتی، نوعی میلگرد فولادی است که به دلیل داشتن خصوصیات مکانیکی و فیزیکی بالا، در ساختمان‌ها و سازه‌هایی که نیاز به استحکام بیشتری دارند، استفاده می‌شود. این نوع میلگرد با طول و قطر بیشتری نسبت به میلگردهای معمولی تولید می‌شود و دارای رویه‌ای خاص برای تقویت و افزایش مقاومت در برابر فشار و کشش است. به عنوان مثال، میلگردهای تقویتی معمولاً در سازه‌های پل، برج، ساختمان و … استفاده می‌شوند.
کاربرد میلگرد تقویتی
میلگردهای تقویتی در ساختمان‌ها و سازه‌هایی که نیاز به استحکام بیشتری دارند، استفاده می‌شوند. این نوع میلگردها در پروژه‌های راه‌سازی و ساختمانی برای افزایش استحکام سازه‌ها و کاهش خطر خرابی و حوادث، مورد استفاده قرار می‌گیرند. میلگردهای تقویتی به دلیل خصوصیات مکانیکی و فیزیکی بالا، از جمله مقاومت بالا در برابر فشار و کشش، انعطاف‌پذیری کم، سختی بالا و طول و قطر بیشترمورد توجه قرار می‌گیرند. در پروژه‌های راه‌سازی، این نوع میلگردها برای تقویت مبانی، پل‌ها، مسیرهای حفاظتی، سازه‌های تونل و … استفاده می‌شوند.
محاسبه وزن میلگرد تقویتی
برای محاسبه وزن میلگرد تقویتی، ابتدا باید قطر میلگرد را اندازه گیری کنید. سپس با استفاده از فرمول زیر، وزن میلگرد را محاسبه کنید:
وزن میلگرد در متر مکعب (کیلوگرم) = طول میلگرد (متر) × طول میلگرد (متر) × قطر میلگرد (میلیمتر)*وزن یک عدد میلگرد
وزن میلگرد بسته به نوع آن متفاوت است. برای مثال، وزن واحد میلگرد فولادی A36 حدود 7.85 کیلوگرم در متر مکعب است. به عنوان مثال، فرض کنید میلگرد تقویتی با قطر 10 میلیمتر و طول 6 متر دارید. با استفاده از فرمول بالا، وزن میلگرد را محاسبه می‌کنیم:
وزن میلگرد = 6 متر × 6 متر × 10 میلیمتر × 7.85 کیلوگرم در متر مکعب = 2.826 کیلوگرم
بنابراین، وزن بدست آمده حدود 2.826 کیلوگرم است.
تعداد میلگرد تقویتی مورد نیاز برای سازه
تعداد میلگرد مورد نیاز برای سازه توسط مهندس ساختمان مورد محاسبه قرار می‌گیرد. محاسبه تعداد میلگرد تقویتی مورد نیاز ساختمان از حساسیت بالایی برخوردار است. برای افزایش استحکام و مقاومت میلگرد در برابر زلزله، میلگرد تقویتی به فرآیند ساخت فونداسیون یا دیوار برشی اضافه می‌شود. اغلب ساختمان‌های فرسوده بدون میلگرد تقویتی تهیه شده اند و از استحکام کافی برخوردار نیستند. پیشنهاد می‌شود برای افزایش استحکام و مقاومت ساختمان حتما از میلگرد تقویتی استفاده شود.
محل قرارگرفتن میلگردهای تقویتی
میلگرد تقویتی با توجه به محاسبات در بخش‌های مختلف قرار می‌گیرد. در تیرچه‌های بتنی، فونداسیون و دیوارهای برشی از این محصول استفاده می‌شود، چرا که این محل‌ها از جمله محل‌هایی هستند که بیشترین بار متوجه آن‌ها است و میلگرد تقویتی در آن قرار می‌گیرد تا بار را تحمل کند.
نحوه اجرای میلگرد تقویتی در تیرچه
تیرچه مقاومت بالایی در مقابل نیروی کششی دارد و برای استفاده از آن، از میلگرد تقویتی استفاده می‌شود. در تیرچه انواع میلگردهای زیر مورد استفاده قرار می‌گیرد:
- میلگرد کششی
- میلگرد عرضی
- میلگرد بالایی
- میلگرد تقویتی
هنگام قرارگرفتن میلگرد تقویتی در تیرچه بلوک، موقعیت آن از اهمیت بالایی برخوردار است و با توجه به قطر میلگرد و ارتفاع آن در محل مناسب قرار می‌گیرد.
میلگرد تقویتی در فوندانسیون
فونداسیون ساختمان مهم‌ترین بخش‌های ساختمان برای تحمل بار نیروی ایستایی و دینامیکی است. فونداسیون ساختمان آن را در مقابل زلزله و باد مقاوم قرار می‌دهد. پی‌ریزی ساختمان (فوندانسیون) با استفاده از میلگرد تقویتی دارای مراحل زیر است:
- برش و خم آرماتور
محل میلگرد تقویتی طبق نقشه انجام می‌شود. قبل از بتن‌ریزی، در ساختمان قالب‌بندی انجام می‌شود و میلگردها مطابق نقشه روی آن قرار داده می‌شود. میلگردها در فونداسیون به دو دسته میلگرد اصلی و میلگرد تقویتی تقسیم می‌شوند. میلگرد تقویتی در ابتدا مطابق با محاسبات خم و سپس برش داده می‌شوند.
- طول خم میلگرد در فونداسیون
خم عمود در میلگرد اصلی طبق آیین نامه بتن ایران تنظیم می‌شود که به میزان 12db در قسمت انتهای آزاد میلگرد است.
استفاده از میلگرد تقویتی چه زمانی الزامی نیست؟
ساختمان‌های قدیمی اغلب بدون میلگرد تقویتی، ساخته شده است و اغلب از استحکام کافی برخوردار هستند. برای اجرای ساختمان استفاده از میلگرد تقویتی اجباری نیست اما با توجه به صلاحدید مهندس ساختمان و با توجه به بهبود مقاومت سازه در مقابل زلزله و تنش‌های وارده می‌توان از میلگرد تقویتی استفاده نمود. و معمولا اگر از میلگرد A4 استفاده شود می توان گفت نیازی به میلگرد تقویتی نداریم
نتیجه گیری
میلگرد تقویتی از شمش‌های فولادی طی فرآیند نورد گرم تولید می‌شود. میلگرد تقویتی در سازه‌های مختلف استفاده می‌شود. میلگرد تقویتی با توجه به محاسبات در بخش‌های مختلف ساختمان قرار می‌گیرد و برای افزایش و استحکام سازه در مقابل زلزله و باد استفاده می‌شود. میلگرد در بتن ریزی و همچنین در تیرچه استفاده می‌شود. وزن میلگرد با استفاده از فرمول قابل محاسبه است و به شما کمک می‌کند تا به راحتی تعداد میلگرد مورد نیاز ساختمان را محاسبه کنید. شایان ذکر است تعداد میلگرد تقویتی توسط مهندس ساختمان تعیین می‌شود.
