مقالات آموزشی فولاد

ساخت خرپا با قوطی

توسط خانم خطیبی

10 دی 1402

3 دقیقه

فهرست مطالب

ساخت خرپا فلزی با قوطی پروفیل یکی از روش های رایج برای ساخت سقف سوله است که سبب صرفه جویی در هزینه های ساخت و ساز شده و هزینه نهایی ساز را کاهش می دهد. قوطی پروفیل، یک مقطع توخالی است و بهره گیری از آن در ساخت خرپا، وزن کلی سازه را کاهش می دهد. با وجود این شرایط، ضخامت قوطی پروفیلی که در ساخت خرپا به کاربرده می شود نباید کمتر از 4 میلی متر باشد.

مراحل ساخت خرپا

ساخت خرپا با قوطی شامل چند مرحله می شود و نیاز به طراحی و مهندسی دقیق دارد. مراحل ساخت خرپا به شرح زیر است:

انتخاب جنس و پروفیل

نخستین قدم برای انتخاب مقطع فولادی جنس پروفیل است که برای ساخت خرپا سقف، به طور معمول از پروفیل هایی با ابعاد 6*6 اینچ استفاده می شود.

طراحی مهندسی

ساخت خرپا با قوطی احتیاج به طراحی مهندسی دقیق داشته که این شامل مشخص کردن فاصله، زاویه و نسبت های نسبی اعضای خرپا می باشد. نسبت دهانه به عمق خرپا باید متعادل باشد که معمولا بین 10 تا 15 در نظر گرفته شده و شیب مورب باید در محدوده 35 تا 55 در نظر گرفته شود. این طراحی شامل محاسبه دقیق برای اعضا و اتصالات است.

برش و آماده سازی قاطع

مقطع های فولادی باید مطابق طرح دقیق برش داده شوند.

اتصالات

یکی از بهترین روش ها برای اتصال خرپا به هم، به کار گرفتن پیچ و مهره است. این اتصالات باید کاملا ایمن باشد تا سازه پایدار شود.

افزودن پروفیل های خرپا

پروفیل های پارچه ای برای حفظ ثبات جانبی بین اعضای خرپا افزوده می شوند.

تجهیزات اضافی

با توجه به نوع ساختار و هدف های گوناگون، احتمال دارد نیاز به افزودن سیستم های تهویه و دیگر تجهیزات داشته باشد.

تست کیفیت

سازه خرپا باید مطابق آزمایش های مهندسی باشد تا کیفیت و پایداری آن مورد ارزیابی قرار گیرد.

مزایای ساخت خرپا با پروفیل

استفاده از خرپای فولادی، ساختن پل و سازه های طویل را ایجاد می کند.
شکل مثلثی خرپای ایجاد شده با قوطی توزیع بار یکنواخت را ایجاد می کند.
نصب و ساخت خرپا با قوطی ساده راحت تر انجام می پذیرد.
ساخت خرپا با قوطی پروفیل نیاز به تجهیزات پیچیده نداشته و اجرت ساخت آن در مقایسه با دیگر انواع خرپا کمتر است.
به کارگیری از خرپای ایجاد شده با قوطی مقاومت سازه را در مقابل زلزله افزایش می دهد.

معایب ساخت خرپا فلزی با قوطی

سطح داخلی قوطی را می توان در مقابل زنگ زدگی مقاوم کرد و به همین علت استفاده کردن از خرپا ساخته شده با قوطی در مناطق مرطوب، خطرناک می باشد.
سازه خرپا فضای زیادی را اشغال کرده و به این دلیل نمی توان از آن در سازه های کوچک استفاده کرد.
ساخت خرپا فلزی با قوطی پروفیل نیازمند دقت زیادی است و هزینه تعمیر و نگهداری این نوع خرپا معمولا زیاد است.

کاربرد سازه خرپا با قوطی

سازه خرپا قوطی به طور معمول بیشتر در ساخت سوله به کاربرده می شود و سوله ایجاد شده با قوطی پروفیل را سوله سبک می گویند. با وجود افزایش قیمت پروفیل، همینطور ساخت سوله با این مقطع فولادی از سوله تیرورق به صرفه تر می باشد که البته ساخت خرپا فلزی با قوطی پروفیل فقط در سوله های صنعتی به کاربرده نمی شوند بلکه در ساختمان های دارای سقف بلند، سازه های فضایی، پل سازی، سقف ساختمان مسکونی، ساخت هواپیما و جرثقیل نیز به کاربرده می شود.

سوله سبک یا سوله HHS، در موارد زیر به کاربرده می شود:

کارگاه صنعتی و کارخانه
پارکینگ
انبار
آشیانه هواپیما
اسکان اضطراری
سالن ورزشی
سالن همایش و آموزش
کمپ نظامی
حمل و نقل دریایی
استخر و اماکن تفریحی
تعمیرگاه
نمایشگاه

روش محاسبه خرپا با قوطی

روش محاسبه خرپا با قوطی، به تک شیب یا دو شیب بودن خرپا بستگی دارد. البته احتمال دارد خرپا به شکل سه بعدی به کاربرده شود. روش محاسبه خرپا قوطی تک شیب و دو شیب به شرح زیر است:

محاسبه خرپا با قوطی دو شیب

در طراحی خرپا با قوطی به شکل دو شیب، دو خرپا تک شیب را از سمت ضلع قائمه کنار هم قرار می دهند. به همین علت طول دو شیب این خرپا با هم برابر می شوند. برای حساب کردن ارتفاع این نوع خرپا، باید اول طول ضلع پایین را به دو تقسیم کرده و در نهایت حاصل را در شیب خرپا ضرب می کنند. به عنوان نمونه اگر طول قاعده خرپا 10 متر و شیب آن 25 درصد باشد، باید آن را با ارتفاع 125 سانتی ساخت.

محاسبه خرپا با قوطی تک شیب

برای به دست آوردن ارتفاع خرپا یا ضلع قائمه، باید ابتدا شیب خرپا را در قاعده آن که به طور معمول با عرض دهانه سازه برابر است، ضرب کنید. به عنوان نمونه اگر شیب خرپا 25 درصد و طول قاعده آن ده متر باشد، باید آن را با ارتفاع 250 سانتی متر بسازید.